مصاحبه خبری و انواع آن در روزنامـه نگاری
کدخبر:۵۳۵۸۵
به گزارش البرز گلستان/ انواع مصاحبه براساس براساس اصول خبر نویسی به شرج ذیل می باشد
۱- از نظر نوع ارتباط : ۱- روردرو ۲- با واسطه
۲- از نظر محتوا : ۱- سطحی ۲- عمیق ۳- چند موضوعی ۴- یک موضوعی
۳- از نظر هدف ارتباط : ۱- هدایت شده (بسته) ۲- هدایت نشده (آزاد یا باز)
۴- از نظر نقش مصاحبه کننده : ۱- به درخواست مصاحبه شونده ۲- به درخواست مصاحبه گر
۵- از نظر معنی (مطالعه قبل از مصاحبه) : ۱- بدون مطالعه قبلی ۲- با مطالعه قبلی
۶- از نظر مسیر نهایی ارسال پیام : ۱- برای انتشار وسایل ارتباط جمعی نوشتاری ۲- برای انتشار وسایل ارتباط جمعی سمعی و بصری ۳- برای انتشار وسایل ارتباط جمعی سمعی
۷- مصاحبه از نظر ظرفیت حلقه ارتباط : ۱- فردی (یک به یک) ۲- فردی یک به چند (میزگرد)
۳- گروهی چند به یک (مصاحبه مطبوعاتی) ۴- گروهی چند به چند (مصاحبه چند مجری با افراد)
نخستین مصاحبه های کلاسیک
– اولین مصاحبه خبری در ۱۶ آوریل ۱۸۳۶ در روزنامه « نیویورک هرالد » به چاپ رسید .
تفاوت عمده مصاحبه واقعی با خبرهایی که بر پایه مصاحبه تهیه میشود
– در تنظیم خبرهایی که اطلاعات آن بر پایه مصاحبه نوشته میشود؛ موضوعاتی مطرح است که در درجه اول اهمیت قرار دارند و اکثر مواقع میتوان شبیه همان اطلاعات را از شاهدان عینی یا فرد دیگری با قدری اختلاف بدست آورد .
– در مصاحبه واقعی مصاحبه شونده به خاطر اعتبار، مقام یا موقعیتی که در جامعه دارد؛ مورد توجه است .
– اهمیت مطالب مصاحبه به این خاطر است که آن شخص مورد نظر مطلبی را اظهار میدارد که ممکن است در آینده آنها را بیان نکند .
دلایل اصلی انجام با تهیه مصاحبه در مطبوعات
– دریافت اطلاعات بیشتر درباره یک حادثه ۲- آگاهی از واکنش افراد عادی و سرشناس در مورد یک رویداد ۳- انعکاس عقاید، افکار و اطلاعات ویژه شخصیت های خبرساز؛ مقامات مسئول و دیگر افراد جامعه
انواع مصاحبه از نظر « تعداد مصاحبه شوندگان – تعداد مصاحبه کنندگان – خبری یا اطلاع رسانی »
الف – ۱- مصاحبه خبری – ۲- مصاحبه تفسیری -۳- مصاحبه فردی – ۴- مصاحبه گروهی (جمعی)- ۵- مصاحبه هدایت شده (بسته) و ۶- مصاحبه هدایت نشده (آزاد) – ۷- مصاحبه عمقی -۸- مصاحبه گسترده (درسطح) – ۹- میزگرد – ۱۰- مصاحبه کتبی (غیرحضوری) -۱۱- مصاحبه شفاهی (حضوری) – ۱۲- کنفرانس مطبوعاتی (کنفرانس خبری)
تعریف « مصاحبه خبری »
– در مصاحبه خبری هدف مصاحبه گر کسب اطلاعات دقیق و مشخص از منبع خبر؛ جهت
روشن شدن موضوع یا موضوع های خبری روز است .
– در این مصاحبه؛ مطالب تنظیم شده حاوی اطلاعات جدیدی است که قبلاً منتشر نشده
– در این گونه مصاحبه؛ مطالبی که مصاحبه شونده بیان میکند باید دارای اعتبار و ارزش باشد
– وقتی خبر براساس اینگونه پاسخ ها؛ جمع آوری شود یک مصاحبه خبری است .
ویژگی های « مصاحبه خبری »
– موضوع مصاحبه باید در ارتباط با موضوعات روز باشد .
– منبع خبر کسی باشد که گفته های او برای خواننده ارزش داشته باشد – اکثر مصاحبه های خبری رودررو (بی واسطه) هدایت شده و با مطالعه قبلی انجام میشود .
– خبر اطلاعات تازه ای از حادثه را روشن میکند که در اخبار قبلی نبوده در مصاحبه خبری خبرنگار به موشکافی و رفع ابهام بپردازد .
– مصاحبه خبری اطلاعات تازه ای درباره علت؛ انگیزه (چرا و چگونه ) وقوع رویدادها میدهد
ویژگی های « مصاحبه تفسیری »
– در مصاحبه تفسیری از مصاحبه شونده با مصاحبه شوندگان در مورد انگیزه وقوع رویداد نظرخواهی شده و در آن از افراد مختلف نظر یا تفسیرشان را از وقوع رویداد میخواهند .
– در این نوع مصاحبه؛ مصاحبه شوندگان دارای دیدگاهی هستند که گاه به خبر«اعتبار» می‌بخشد و نگرش؛ رویکرد و واکنش خبر را به حادثه توجیه میکند و حتی گاهی ممکن است نظر مصاحبه شنونده مغایر با خبر اعلام شده باشد .
خصوصیت « مصاحبه فردی »
– در مصاحبه فردی هدف بیشتر آگاهی و شناساندن افراد (خبر ساز یا عادی و غیر معروف)- عقاید؛ افکار و نظرهای آنان در زمینه های سیاسی؛ فرهنگی؛ مذهبی؛ اجتماعی؛ علمی …. است
تفاوت های مهم « مصاحبه خبری » و « بیوگرافی نویسی »
– در بیوگرافی نویسی در مورد شخص نوشته میشود یعنی (کی؛کجا؛ متولد شده – چه تحصیلاتی دارد – چه کارهای مهمی انجام داده – چه سمت هایی داشته – تالیفاتش چیست و ….)
– در مصاحبه فردی شخص در مورد خویش سخن میگوید و این گونه مصاحبه را با هر فردی از جامعه میتوان انجام داد – در مصاحبه خبری توصیف محیط مصاحبه و حرکات مصاحبه شونده ضروری نیست .
رعایت چند نکته در تهیه « مصاحبه فردی »
– فرد به خاطر شخصیتش در جامعه معروف بوده (بعد شهرت) و کارها و گفته هایش دارای ارزش ویژه ایست .
– گاهی فرد مورد نظر مشهور نیست اما کاری که انجام داده یا در جایگاهی که فعلاً قرار دارد بسیار مهم است .
– در مصاحبه فردی توصیف محیط مصاحبه و حرکات مصاحبه شونده ضروری است – ذکر تکیه کلام مصاحبه شونده یا عبارت هایی که او در مصاحبه زیاد تکرار میکند در این مصاحبه ضروری است زیرا ویژگی های فردی شخص را نمایان میکند البته نه تا حدی که موضوع مصاحبه را تحت الشعاع قرار دهد .
– در مصاحبه فردی هدف اصلی شناساندن طرز فکر؛ عقاید و نظر مصاحبه شونده است و لذا لازم است اشتباه های دستوری مصاحبه شونده تصحیح شود.
تعاریف و مشخصات « مصاحبه گروهی » (جمعی)
– در مصاحبه گروهی (نظر خواهی) هدف آگاهی از عقاید؛ افکار و نظر تعدادی زیادی از افراد جامعه است و خبرنگار اطلاعات خود را از چندین نفر کسب میکند .
– موضوع این نوع مصاحبه در ربطه با وقایع روز است که مستقیماً با سرنوشت و وضعیت مردم ارتباط دارد .
– تفاوت مصاحبه گروهی با مصاحبه خبری در این است که در اولی شخص مسئول نیست اما در دومی مصاحبه شونده فردی است که صرفاً نظر خود را میگوید .
رعایت چند نکته در تهیه « مصاحبه گروهی »
– انتخاب افراد برای مصاحبه گروهی باید با موضوع مصاحبه منطبق باشد (بیکاری – کارگران) – تعداد مصاحبه شوندگان اندازه معینی ندارد و در اکثر موارد بین ۱۰ تا ۲۰ نفر است اما باید دانست این گونه مصاحبه ها نمیتواند جنبه علمی داشته باشد .
– منظور از این نوع مصاحبه ها ارائه تصویری از نظرها و افکار تعداد محدود و معینی از افراد جامعه است؛ لذا نمیتوان اطلاعات جمع آوری شده را به کل جامعه نسبت داد .
– برای ترکیب پاسخ ها در این نوع مصاحبه باید سوال ها یکسان باشد؛ تا ترکیب آسان باشد.
– برای فهم موضوع توسط مصاحبه شونده باید پرسش ها کوتاه؛ ساده و روشن بوده و از
جهت دار بودن بپرهیزیم زیرا در نهایت به تاثیر خبرنگار بر فرد منجر میشود .
/ انتهای پیام
نوشته شده توسط البرزگلستان در پنج شنبه, ۲۴ تیر ۱۴۰۰ ساعت ۱۲:۳۶ ق.ظ
