آشنایی با تیتر ولید درخبر نویسی
لید یک موضوعی:لید مستقیم :لیدی است که خبر به صورت ساده و مستقیم و بدون ابهام می باشد.لید عمقی :برای خبرهای پیچیده به کار می رود مانند :خبرهای سیاسی و اقتصادی برای روشن شدن مطالبلید تشریحی :نویسنده یا خبرنگار سعی دارد با تحریک احساسات خواننده را به خود جلب کند .مثل :دیدن بچه دوقلو که شبیه قورباغه می باشد.لید سوال :با طرح یک سوال حس کنجکاوی خواننده را تحریک می کند مثل :مردم تهران بی صبرانه منتظرند تا بدانند دولت برای جلوگیری از شیوع بیماری وبا در پایتخت چه تصمیمی اتخاذ می کند.لید نقلی :استفاده کردن از نقل قول مستقیم از یک شخصیت مثل :من به طرف چوبه دار می روم ولی به همه مردم بگوئید که بی گناهی را به خطای ناکرده مجازت می کنند این آخرین گفته ی محکومی بود که سحرگاهان امروز در زندان به دار مجازات آویخته شد.لید تمثیلی :لیدی است که با ضرب المثل به کار برده می شود استفاده ازاشعار و ضرب المثللید ادبی :از یک اندیشه فلسفی یا ادبی استفاده می شود .مثال :در زندگی ملتها هم مثل افراد لحظاتی از هوشیاری پیش می آید که یکباره بافت زندگی آینده آنان را زیر و رو می کند و تار وپود هستی ایشان را رنگ و روی دیگری می دهد.
لید مستقیم )ساده(:این گونهلیدهاچون لیدهای پاسخدهنده به عناصرخبرهستند ساده و مستقیمبه مهم ترین قسمتخبر می پردازند .لید مستقیم غالباً در خبرهاییاستفاده می شود که موضوع آن ساده وخالی از پیچیدگی است و به همین علت می توان آن را به زبان ساده و در یکی دو جمله بیان کرد.مثال:نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نشست روز یکشنبه ماده یک طرح جرم سیاسی را به تصویب رساندند.
لید عمقی:لید عمقیبرای اینکه موضوع به حد کافی روشن و قابل درک شود از لید ساده طولانی تر است اطلاعات بیشتریدرباره رویداد ذکر می کند.مثال:نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نشست روز یکشنبه ماده یک طرح جرم سیاسی را به تصویب رساندند .بر اساس این طرح که سال هاست مورد بحث احزاب و گروه های سیاسی قرار دارد توهین به رؤسای قوا و نمایندگان مجلس بدون قصد ضربه زدن به اصل نظام جرم سیاسی محسوب می شود.
لید تمثیلی:شروع لیدهای تمثیلی با یک ضرب المثل یا مصراعی از یک شعر معروف است که باید با نوع رویداد هماهنگی داشته و در واقع مصداق رویداد باشد.مثال:»هرکه بامش بیش، برفش بیشتر«، این روزهای سرد زمستانی که ارتفاع برف در برخی مناطق شهری به نیم متر رسیده، دستمزد برف پاروکن ها ناگهان به چند برابر افزایش یافته است و باید گفت هرکه بامش بیش خرجش بیشتر.
لید تشریحی و تحلیلی:پرکاربردترین لید عمدتا در خبرهایسیاسی و اقتصادی و گزارش های خبری، لید تشریحی و تحلیلی است .این گونه لید بر اساس داده ها و اطلاعات خبری نوشته می شود.در این لید با بهره گیری از آگاهی ها و رویدادهای خبری متصل به هم و از مجموع آن ها می توان به تحلیلی مبنی بر واقعیات دست یافت و یک لید تحلیلی و تشریحی به مخاطب ارایه کرد.مثال:جنایت از نوع شیشه ای آن همچنان قربانی می گیرد و این بار مردی معتاد که دچار توهم ناشی از ماده مخدر شیشه بود در خیابان نارمک تهران در جنایتی هولناک همسرش را به بهانه حاضر نشدن بر سر سفره شام با ضربات چاقو به قتل رساند.
لید سوالی یا استفهامی:لید سوالی یک پرسش مطرح می کند که باید جذاب و گیرا باشد و حس کنجکاوی و توجه مخاطب را برانگیزد .گرچه هر سوالی ممکن است برای مخاطب جالب نباشد اما باید دارای یکی از ارزش های خبری باشد تا برای مخاطب ارزش پیگیری داشته باشد.مثال:آیاواقعاً می خواهیدبدانید سنبیولوژیکیشما چقدراست؟ دانشمنداندر اسپانیایک آزمایش خون جدیدابداعکرده اند که ظاهراًمی تواند نشان دهد با چهسرعتی در حال پیر شدن هستیمو چقدر از عمر ما باقی است.
لید نقلی:نقل بخش مهمی از سخنان اشخاص در پاراگراف اول خبر، لید نقلی را می سازد .این نوع لید به سه صورت نوشته می شود:الف :نقل قول مستقیم:این نوع لید در حالات زیر به کار می رود :–زمانی که سخن شخص مهم و حساس است، باید بدون دستکاری،عین کلمات بیان شود.–در حالتی که نقل قول مستقیم نشانگر شخصیت و طرز فکر گوینده است.–در حالتی که خبرنگار می خواهد سخن منبع خبری را عیناً عرضه کند.دراین لید در حد تصحیح اشتباهات دستوریبه شرط آن که معنی سخن عوض نشود، می توان جای برخی کلمات را عوض کرد، در غیر این صورت باید از لید غیرمستقیم استفاده شود.مثال:–وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در مرکز مطالعات امنیتی اسراییل تاکید کرد :»ایران اصلی ترین دشمناسراییل است و تل آویو داعش را به ایران ترجیح می دهد.«–معاون شرکت آمریکایی سازنده قطعات صنایع هوایی “هایکو“گفت:»ایران در مرکز یک منطقه بزرگ قرار دارد و از قابلیت های تبدیل شدن به یک قطب حمل و نقل هوایی منطقه ای برخوردار است.«ب (نقل قول غیرمستقیم:در این نوع لید، نقل قول دستکاری می شود و گیومه در آن حذف می شود ولی مفهوم نباید تغییر کند.مثال:وزیر بهداشت معتقد است در صورتی که برجام اجرا شود حتماً به خاطر حذف واسطه ها شاهد کاهش قیمت ها خواهیم بود.
لید متراکم )فشرده🙁لید متراکم لیدی است که در آن چند موضوع با درجه اهمیت تقریباً مساوی کنار هم قرار می گیرند .در واقع وجود چند موضوع هم سطح باعث می شود که موضوعات اولویت بندی نشوند.مثال :برف و کولاک در شرق آمریکا که زندگی ٨۵میلیون نفر را مختل کرده، تاکنون به کشته شدن ١١تن، ٩٨٩حادثه تصادف، بسته شدن پل ها، تونل ها و بسیاری از بزرگراه ها، لغو بیش از ۶هزار پرواز هواپیما منجر شده است.
لیدتلفیقی )چند موضوعی🙁در این نوع لید چند موضوع و مضمون به صورت تلفیقی و به حالتی فهرست وار، متراکم و یا مقایسه ای عرضه می شوند .البته از این لید در صورتی باید استفاده کرد که قادر به نوشتن یک بند کوتاه باشیم و اگر قرار است لید طولانی شود بهتراست از لید تلفیقی پرهیز شود.مثال :درحالی که گفت و گوهای فشرده سیاسی برای صلح سوریه در ژنو در جریان است درگیری های شدید میان نیروهای وفادار به بشار اسد با گروه های تروریستی در اطراف حلب شدت گرفته است.
لیدفهرستی:در برخیاز رویدادها، نکاتمهم همطراز و همسان از نظر ارزش های خبری نظیر “دربرگیری“وجود دارد که به صورتفهرستشده می توان در لیدقرار داد.در متن خبر، یکایک موضوعات به همان ترتیب که در لید آمده است، توضیح داده می شوند.مثال :رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور امروز اعلام کرد:عیدی امسال کارکنان دولت ۶٨٧هزار تومان تعیین شد، یارانه نقدی این ماه تا روز شنبه به حساب سرپرست خانوارهای واجد شرایط واریز می شود و افزایش حقوق کارکنان نیز کمتر از ١٠درصد نخواهد بود.
نوشته شده توسط البرزگلستان در یکشنبه, ۲۰ تیر ۱۴۰۰ ساعت ۱:۲۱ ب.ظ
