ظریف زیر تیغ
روزهای زمستانی محمد جواد ظریف با مجموعه انتقادها و پاسخ‌ها با هم ممزوج شده است. انتقادها یک علت خاص دارد و منتقدان همان‌هایی هستند که در ١۶ ماه پس از روی کار آمدن دولت مشغول انتقاد از او بوده‌اند.
محمد جواد ظریف آن کسی نبود که انتقادات از او تاثیر منفی بر روی مدافعانش بگذارد. گستره مدافعانش هر روز گسترده‌تر می‌شد و در این میان منتقدان هم در مورد انتقادات‌شان قانع نمی‌شدند. این‌بار اما دومین ماه زمستان در شرایطی برای وزیر دولت آغاز شد که سفر هفته گذشته او به «عروس اروپا» بهانه‌ای شد برای آغاز انتقادها از او. یک پیاده روی ساده در خیابان‌های ژنو با وزیر امور خارجه امریکا هم بساط بقیه انتقادها را تکمیل کرد.
حالا فصل انتقادهای جدید بود که مهم‌ترین و شدیدترین آنها روز گذشته صورت گرفت. این‌بار سردار نقدی صراحتا اعلام کرد که «بنده تا حالا سعی کرده‌ام در خصوص وزارت امور خارجه اظهارنظر نکنم تا موضع ایشان در مذاکرات را تضعیف نکرده باشم ولی بعضی تخلفات، دیگر قابل تحمل نیست و به صراحت می‌گویم که آقای ظریف از چشم و نظرم افتاد.»
اما سخنگوی دولت هم برای این انتقادها پاسخ دارد و در مقابل می‌گوید «همه باید به نوعی از فرزندان این ملت تشکر کنیم که با منطق و قاطعیت در مذاکرات حاضر می‌شوند و از حقوق مردم دفاع می‌کنند و از دکتر ظریف باید به صورت ویژه تشکر کرد.»
منتقدان می‌گویند که ظریف همان وزیری که بارها مورد تقدیر چهره‌های بین‌المللی قرار گرفته است، الفبای دیپلماسی را هم نمی‌داند. دولت اما تمام قد پشت وزیرش ایستاده است. می‌گویند که در این هنگامه مذاکرات باید به فکر وحدت بود اما منتقدان نظر دیگری دارند. وزارت خارجه را مکلف به تجدید‌نظر در مورد رابطه با فرانسه می‌دانند و می‌گویند وزیر کم‌کاری کرده است.
محمد جواد ظریف مصداق بارز نگین دولت است. بیش از اندازه در چشم منتقدان است و به همان میزان برای مدافعانش عزیز. این خاصیت محمد جواد ظریف است. به مجلس که می‌رود تئوری‌های مخالفان را برهم می‌ریزد. حالا زمستان به نیمه رسیده است و معلوم نیست که منتقدان و مدافعان به چه نتیجه‌ای تا بهار برسند؟
سردار نقدی: ظریف از چشمم افتاد
مهم‌ترین انتقادهای روز گذشته با سردار نقدی آغاز شد. او در پاسخ به این سوال که نظر شما در مورد سفر وزیر امور خارجه به پاریس در روزهایی که دولت آن کشور رسما از توهین به پیامبر حمایت می‌کند، چیست، اظهار داشت: بنده تا حالا سعی کرده‌ام در خصوص وزارت امور خارجه اظهارنظر نکنم تا موضع ایشان در مذاکرات را تضعیف نکرده باشم ولی بعضی تخلفات، دیگر قابل تحمل نیست و به صراحت می‌گویم که آقای ظریف از چشم و نظرم افتاد.
وی در همین زمینه خاطرنشان کرد: با حرف‌هایی که در مورد ایشان به من گفته بودند، تصور می‌کردم ایشان فرد فرهیخته، باوقار و دیپلمات کارکشته‌ای است اما ناشیگری‌های اخیر اثبات کرد که اگر بخواهیم با خوشبینی اظهارنظر کنیم، باید بگوییم ایشان متاسفانه الفبای دیپلماسی را هم رعایت نمی‌کند.
رییس سازمان بسیج مستضعفین با بیان اینکه ایشان قبلا خطاهای فاحشی داشتند، ادامه داد: ازجمله این خطاها بیان این مطلب بود که امریکا می‌تواند با یک موشک، توان دفاعی ما را از بین ببرد و حرف نادرست دیگراین که امنیت ایران محصول مذاکرات است و حرف‌های نادرست دیگری که هیچ سیاستمدار تازه‌کاری هم حاضر نیست در حین مذاکره با حریف چنین امتیازاتی را به طرف مقابل بدهد، چه رسد به اینکه حریف دشمن خونی ملت ایران باشد.
وی با بیان اینکه، تاکنون این خطاهای فاحش را به حساب اشتباه ایشان گذاشته و حمل به صحت می‌کردیم، ابراز داشت: تکرار این ناشیگری‌ها و خطاهای فنی نشان داد که باید در برآوردمان تجدید نظر کنیم. جانشین فرمانده کل سپاه در امر بسیج قدم زدن با وزیر خارجه خبیث امریکا در خیابان و نشان دادن صمیمیت با دشمن بشریت را حرکتی کاملا غلط و ناپسند دانسته و گفت: قدم زدن در خیابان‌های فرانسه زیر پا گذاشتن خون شهدا بود.
وی تاکید کرد: کار خیلی زشت‌تر و غیر قابل بخشش‌تر، سفر به پاریس در همان روزی است که نخست وزیر فرانسه کاریکاتور توهین آمیز به پیامبر اسلام (ص) را جلوی دوربین‌ها در دست گرفته و نمایش می‌دهد. رییس سازمان بسیج مستضعفین در ادامه بیان کرد: این خطاها نشان داد که آقای ظریف نمی‌دانند نماینده چه ملت و نماینده چه عظمتی هستند و ایشان با این کارها توانایی خود را در دفاع از حقوق ملت ایران به‌شدت زیر سوال بردند.
سردار نقدی در پایان این گفت‌وگو بیان کرد: در این زمینه هیچ توضیح و توجیهی پذیرفته نیست و تنها راه اعاده حیثیت، عذرخواهی رسمی از ملت و تعهد به عدم تکرار چنین رفتارهایی است. البته ملت ایران نمی‌گذارند تصویر دروغین که می‌خواهند از ایران در دنیا نمایش دهند جا بیفتد؛ روز ۲۲ بهمن ملت ایران تصویر واقعی خودش را با شعار لبیک یا محمد (ص) و مرگ بر امریکا به نمایش خواهد گذاشت و دنیا خواهد دید که ملت ایران با همان صلابت جلوی امریکا ایستاده و حقش را خواهد گرفت.
ادامه انتقادها از تریبون‌های دیگر
انتقادها به همین جا ختم نشد و گستره منتقدان محمد جواد ظریف روز گذشته به انتقاد از او پرداختند. از جمله آنکه مهرداد بذرپاش، عضو هیات رییسه مجلس پیاده‌روی وزیر خارجه کشورمان با جان کری را اقدامی «زمخت» و نه «ظریف» خواند و خطاب به مسوولان دیپلماسی کشور گفت: اگر ابتکاری باشد در پیاده‌روی ۲۰میلیونی اربعین است نه پیاده‌روی با وزیر خارجه امریکا! به گزارش فارس، وی با اشاره به پیاده‌روی محمدجواد ظریف و جان کری وزرای خارجه ایران و امریکا در پاریس گفت: مسوولان دیپلماسی ما باید بدانند که نماینده یک گروه خاص و حزب سیاسی نبوده بلکه نماینده ملتی بزرگ و رشید هستند.
وی با یادآوری تقدیم صدها هزار شهید و جانباز توسط ملت ایران خاطرنشان کرد: مبادا با رفتارهای نسنجیده و زمخت، کاری کنیم که دشمن را دچار خطای محاسباتی کند. بذرپاش با اشاره به سقوط قیمت نفت در روزهای اخیر و در جریان مذاکرات هسته‌ای گفت: نکند این رفتارهای به اصطلاح ابتکاری قیمت نفت را به ١٠ دلار برساند.
وی پیاده‌روی وزیر خارجه کشورمان با جان کری را اقدامی «زمخت» و نه «ظریف» خواند و خطاب به مسوولان وزارت خارجه افزود: ساختار تحریم را که برنداشتید، دست‌کم ساختار تحقیر را شکل ندهید. عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی گفت: اگر ابتکاری باشد در پیاده‌روی ٢٠ میلیونی اربعین است نه پیاده‌روی با بی‌ربط‌ترین آدم عالم.
منصور حقیقت‌پور، نایب‌رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم در این مورد با بیان اینکه اقدامات اخیر وزیر امور خارجه به‌ویژه سفر ظریف به پاریس و پیاده روی با جان کری در خیابان‌های ژنو بسیار اشتباه و نابجا بود، گفت: قطعا حفظ صلابت انقلابی در مذاکرات هسته‌ای با غرب، دارای ارزش والایی است و این‌گونه دلبری‌های سیاسی هیچ ارزشی ندارد. به گزارش خانه ملت، وی ادامه داد: به نظر اقدام اخیر ظریف، وزیر امور خارجه در قبول پیشنهاد جان کری، وزیر خارجه امریکا و سفر به پاریس همزمان با اقدامات توهین‌آمیز نشریات فرانسوی به رسول‌اکرم(ص) کار نابجا و اشتباهی بزرگ بود.
دفاع آقای سخنگو
اما در کنار انتقاداتی که به محمد جواد ظریف می‌شود پاسخ‌هایی هم به این انتقادات داده شد. جدی‌ترین پاسخ از سوی سخنگوی دولت در حاشیه جلسه روز گذشته هیات دولت ارایه شد و محمدباقر نوبخت از وزیری که در این روزها مورد انتقاد قرار گرفته است دفاع کرد. بر این اساس سخنگوی دولت با بیان اینکه از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای که با منطق و قاطعیت در مذاکرات از حقوق مردم دفاع می‌کنند، تشکر باید کرد، اظهار داشت: خیلی سخیف است اگر قدم زدن ظریف با کری را دیپلماسی ضعیف بدانیم.
به گزارش ایرنا، وی در پاسخ به سوالی درباره انتقادات از عملکرد دیپلمات‌های کشور اظهار داشت: همه باید به نوعی از فرزندان این ملت تشکر کنیم که با منطق و قاطعیت در مذاکرات حاضر می‌شوند و از حقوق مردم دفاع می‌کنند و از دکتر ظریف باید به صورت ویژه تشکر کرد. وی تصریح کرد: ایشان هم نسبت به حوادث رسانه‌ای موضع‌گیری درستی کرده‌اند و در دیدار با وزیر خارجه فرانسه انتقاد خود را از این وضعیت بیان کردند.
نوبخت خاطرنشان کرد: خیلی سخیف است اگر قدم زدن ظریف با کری را دیپلماسی ضعیف بدانیم. برخی چون می‌بینند مذاکرات به خوبی پیش می‌رود و با قاطعیت ادامه دارد، به این نوع رویکردها روی می‌آورند که البته این اقدامات جایی در بین مردم ندارد. نوبخت خاطرنشان کرد: برای شکستن حلقه تحریم ظالمانه نهایت تلاش را با منطق و قاطعیت دنبال می‌کنیم.
ظریف چه کرد؟
سفر ظریف به پاریس و پیاده روی‌اش با جان کری هرچند که مورد انتقادات بسیاری قرار گرفت اما نکات مغفول مانده‌ای هم دارد. خود او در روز هوای پاک در مورد این پیاده روی گفته بود به دلیل اینکه جلسه صریح و جدی داشتیم شاید نیاز بود که چند دقیقه‌ای بحث‌ها متوقف شود و به شکل دیگری ادامه یابد؛ این کارها در بحث‌های دیپلماسی خیلی طبیعی است؛ ژنو دو ایراد داشت، یکی اینکه هتل، باغ و حیاطی نداشت و دیگر اینکه کوچه‌های کنار هتل که چند دقیقه‌ای در آن قدم زدیم پر از خبرنگار بود و آنها هم این‌گونه سوژه‌ها و عکس‌ها را می‌پسندند.
وی اضافه کرد: مذاکرات بسیار فشرده بود و تنها زمان استراحت ما همان یک ربع پیاده روی و زمان نماز بود که جلسه بسیار جدی بود و فرصت استراحت وجود نداشت؛ فکر می‌کنم دوستانی که بیش از ظرفیت موضوع در این زمینه استفاده سیاسی می‌کنند اشکالی ندارد، ما آمادگی داریم که دوستان استفاده سیاسی کنند؛ همیشه گفته‌ام مذاکرات ما یک حرکت ملی است و جناحی نیست و من هیچگاه در عمرم جناحی نبوده‌ام و نخواهم شد و لذا دوستان مطمئن باشند، من برای اهداف جناحی چنین کاری را نمی‌کنم، زیرا جناحی ندارم و از دوستان نیز توقع دارم که منافع ملی را فدای ملاحظات جناحی نکنند. از سوی دیگر سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان هم حمله تروریستی در پاریس را محکوم کرد و هرگونه اقدام تروریستی علیه انسان‌های بی‌گناه را با تعالیم اسلام بیگانه دانست. با این همه مشخص نیست که حملات قرار است تاکجا ادامه یابد. محمد جواد ظریف این روزها همان وزیر همیشگی نیست. خستگی در صورتش موج می‌زند و شاید دیگر آنقدر حوصله فکر کردن به منتقدانش را نداشته باشد اما او حالا یک بهانه جدید در دست منتقدان خود دارد.
طرح سوال نمایندگان از «ظریف»
فشارها جواب داد، طراح ثابت سوال از وزیر خارجه در مجلس، دوباره سوال جدیدی طراحی کرد. دیروز جواد کریمی‌قدوسی، نماینده مردم مشهد و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس اعلام کرد طرح سوال سنگینی را از وزیر امور خارجه در رابطه با قدم زدنش با وزیر خارجه امریکا و سفرش به فرانسه، در شرایط کنونی اهانت نشریه مذکور به پیامبر گرامی اسلام یکشنبه هفته آینده با امضای بالایی تقدیم هیات رییسه مجلس می‌کنیم.
وی افزود: «تلاش می‌کنیم هفته آینده این موضوع به صورت فوق‌العاده در دستور کار کمیسیون سیاست خارجی مجلس قرار گیرد و وزیر امور خارجه را نیز برای پاسخگویی به سوال تعداد زیادی از وکلای ملت به کمیسیون احضار می‌کنیم.»
«جان کری» و «محمدجواد ظریف» وزرای امور خارجه امریکا و ایران عصر روز چهارشنبه هفته گذشته برای تنفسی کوتاه مذاکرات را ترک و دقایقی در خیابان‌های ژنو قدم زدند. همین قدم زدن بهانه‌ای شد تا طیف‌های منتقد دولت با آغاز حجم گسترده‌ای از فشارهای جدید مدعی شوند که وزیر خارجه با این کار خود منافع ملی را نادیده گرفته است. البته سفر چند ساعته وزیر خارجه به فرانسه بعد از این قدم زنی هم مزید علت شد تا موج انتقادات چند روزی ادامه پیدا کند. موجی که جدیدترین نتیجه‌اش کشاندن دوباره وزیر خارجه به مجلس و آن هم در شرایطی که ظریف گفته سعی می‌کند تا ٢٢ بهمن توافق نهایی حاصل شود.
منبع: روزنامه اعتماد
نوشته شده توسط البرزگلستان در جمعه, ۰۳ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۵:۲۷ ق.ظ
