کدخبر:52034

مختومقلی فراغی شاعر و عارف نامی و بلند آوازه ترکمن که به فردوسی ترکمنان نیز مشهور است.

به گزارش البرز گلستان گروه اقوام/ با خلق شعرهای بی‌بدیل خویش با مضامین اجتماعی، سیاسی، دینی و عرفانی، کمک شایانی به احیای زبان و ادبیات ترکمن‌ها نمود

و گنجینه‌ای پایان‌ناپذیر از فرهنگ غنی این قوم به یادگار گذاشت.مختومقلی فراغی از شاعران بزرگ ترکمن که پدرش دولت محمد آزادی نیز از شاعران و علمای این قوم بود،

در سال هزار و ۱۱۲ هجری خورشیدی در روستای حاجی قوشان از توابع بخش مرکزی گنبدکاووس دیده به جهان گشود.وی از کودکی به علم و دانش علاقه وافری داشت و خواندن، نوشتن، فراگیری علوم عقلی و نقلی را در محضر پدرش دولت محمد آزادی آموخت ،

سپس در مکتب نیاز صالح که از پیران و عارفان زمان بود به کسب فضایل عرفانی و معنوی پرداخت  تا آنجایی که از دقایق علوم و معرفت بهره کافی یافت و جوانه شعر و ادب در بوستان خاطرش سر بر کشید.

از سروده‌های مختومقلی حدود ۱۰ هزار بیت به دست ما رسیده که نمونه کاملی از لهجه خالص ترکمنی است  در واقع‌ کاری که مختومقلی در زبان ترکمنی انجام داد، شباهت به کار دانته در زبان ایتالیایی و فردوسی در زبان فارسی دارد.

مختومقلی در زمینه‌های گوناگون سخن منظوم طبع آزموده و گلزاری معنوی از خود به یادگار نهاده که حاوی مسمطات، قصاید و غزلیاتی شورانگیز است،

این شاعر و عارف نامی ترکمن با شناخت اوضاع زمانی خود و الهام از فرهنگ و مدنیتی که به آن تعلق داشت با زبان زیبای شعر مسائل، مشکلات و موضوعات‌ اجتماعی زمان خویش را بیان می‌کرد .

و همین اشعار مردمی عامل ماندگاری و جاودانگی‌اش در اذهان عمومی بوده است.

از مفاهیم بلند دیگری که در اشعار مختومقلی موج می‌زند، توجه به فضیلت‌های اخلاقی، نوع دوستی، غمخواری و حکمت عملی است که آثار این شاعر و عارف نامی را به گنجینه‌ای از سجایای اخلاقی مبدل ساخته است.

در سروده‌های مختومقلی نمونه‌های فراوانی از عنایت خاص شاعر به فرهنگ، رسوم، گفتار و عقاید رایج مردم دیده می‌شود.

نکته دیگری که در اشعار مختومقلی در خور دقت است، انعکاس رنگ محلی در آنها است،

دشت پر از گل و ریحان ترکمن صحرا، کوه باشکوه قره داغ، مردان ایلی که از نسل جوانمردان و از همزادگان “گوراوغلی” بودند

و جوانان بی‌باکی که شال‌های ترمه بر کمر داشتند و بر اسب‌های سپید سوار بودند، همواره در ذهن و تخیل شاعر بوده و در چکامه‌هایش جلوه‌گر شده‌اند:

اول مردینگ اوغلی دیر، مرد دیر پدری
گؤراوغلی قارداشی، سرخوش دیر سری

داغدا دوزده قاوسا صیّادلار دیری
آلابیلمز یولبارس اوغلی تورکمنینگ

ترجمه:
مردان ایل، سربلند و سرمست اند، آنانی که از نسل جوانمردان و همزادگان “گوراوغلی” هستند، دست هیچ صیادی در دشت و دمن، به این شیرمردان ترکمن نمی رسد.

این شاعر و عارف نامی ترکمن پس از ۵۷ سال تلاش در مسیر شعر و ادب، در سال هزار و ۱۶۹ هجری خورشیدی در کنار چشمه عباساری در دامنه رشته کوه سونگی داغی بین ایران و ترکمنستان دیده از جهان فرو بست و به دیار حق شتافت.

پیکر این شاعر برای دفن به روستای آق توقای در ۴۰ کیلومتری غرب مراوه‌تپه در منتهی الیه شرق استان گلستان منتقل و در جوار آرامگاه پدرش دولت محمد آزادی به خاک سپرده شد.

/انتهای مطلب