گذار از آمارگیری‌های سنتی به آمارگیری‌های ثبتی مبنا

به گزارش البرز گلستان مهدی ملاغلامعلی معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان گلستان در نشست خبری با اصحاب رسانه استان گلستان که در روز یک‌شنبه سی‌ام اردیبهشت 97 به مناسبت روز ملی جمعیت در اداره کل ثبت احوال استان برگزار شد، رویکرد جدید مرکز آمار ایران را “نوین‌سازی نظام آماری کشور و گذار از نظام آمارهای سنتی و استقرار روش‌های ثبتی مبنا” بیان نمودند.
ملاغلامعلی در ابتدا روش‌های انتشار آمارهای مبتنی بر ریزداده‌ها توسط سازمان‌های ملی آمار را آمارگیری نمونه‌ای، آمارهای مبتنی بر سرشماری و آمارهای مبتنی بر ثبت‌های اداری معرفی نمودند که در روش آمارهای مبتنی بر ثبت‌های اداری، به جای جمع‌ آوری داده‌ها از طریق آمارگیری‌های نمونه ای و سرشماری‌ها، ثبت‌های اداری با استفاده از منابع مختلف تعدیل و پردازش می‌شود تا داده‌ها برای اهداف آماری مناسب شوند. این نوع آمارگیری، آمارگیری ثبتی نامیده می‌شود.
ایشان اساس نظام آمارهای ثبتی مبنا و رویکرد مرکز آمار ایران در این راستا را ، تولید “ریز داده‌های آماری” در سطح فرد (PIN)، مکان (LIN)، کسب و کار (BIN) در کلیه دستگاه‌های اجرایی در پایین‌ترین سطوح ارائه خدمات به مردم و انجام وظایف در قالب “سامانه‌های اطلاعاتی یکپارچه و استاندارد” دانستند که از طریق سلسله مراتب اداری و در چارچوب “زیرساخت‌ها و برنامه‌های دولت الکترونیک” و با حفظ محرمانگی اطلاعات اشخاص حقیقی و حقوقی به “مرکز آمار ایران” ارسال می‌گردند و مرکز آمار ایران نیز با حفظ همین محرمانگی و ترکیب و تجمیع این ریزداده‌ها با یکدیگر به تولید شاخص‌ها و نماگرهای آماری مورد نیاز سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان در کلیه سطوح می‌پردازد.
ایشان از ویژگی‌های مهم تولید آمار به روش، آمارگیری ثبتی را، سهولت دسترسي، قابليت ارايه آمار و اطلاعات صحيح و دقيق در کوتاه‌ترين زمان، هزينه بر نبودن ، نقص احتمالي پوشش در مقايسه با سرشماري‌ها، صرفه‌جويي در منابع، مستمر بودن توليد آمار، بي‌نيازي از اجراي بسياري از طرح‌هاي آمارگيري و حتي سرشماري‌ها و کاهش سؤالات در برخي ديگر از طرح‌هاي آمارگيري و سرشماري‌ها دانستند.
ایشان، ثبت و صحت کد ملی و کدپستی در سامانه‌های اطلاعاتی دستگاه‌های اجرایی را بسیار با اهمیت و از موارد کلیدی در اجرای این نظام دانستند.
ملاغلامعلی در ادامه نشست، مهمترین منبع آماری در خصوص شناخت وسعت و جهت حرکت جمعیت و نیز ویژگی‌های دموگرافیک مهاجرین داخلی را اطلاعات حاصل از سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن دانستند و بطور مختصر وضعیت مهاجرت استان گلستان با محوریت مهاجرت داخل استانی، مهاجرت بین استان‌ها (وارد شده و خارج شده) و مهاجرین وارد شده از خارج کشور را بین دوسرشماری 1390 و 1395 را به شرح زیر تشریح نمودند :
• در 5 ساله گذشته (سال‌های 1390 تا 1395) تعداد 54966 مهاجرت داخلی استانی، 51848 مهاجرت به سایر استان‌ها و 34286 مهاجرت به داخل استان صورت گرفته است.
وضعیت کلی مهاجرت استان گلستان طی 5 ساله گذشته برحسب نوع مهاجرت

• بررسی شاخص خالص مهاجرت در استان گلستان نشان می‌دهد که این شاخص در استان، منفی 17562 است. به عبارتی دیگر، در طی فاصله زمانی سال‏های ١٣٩٠ تا ١٣٩٥، تعداد افرادی که وارد استان گلستان شده‌‏اند، کمتر از تعداد افرادی است که از استان گلستان خارج شده‌‏اند.
• در بین استان‌های کشور، 12 استان دارای خالص مهاجرت مثبت و 19 استان دارای خالص مهاجرت منفی بوده‌اند. استان گلستان از نظر خالص مهاجرت در جایگاه 22 در بین استان‌های کشور قرار دارد.
• بررسی وضعیت مهاجرت داخل استانی استان گلستان نشان می‌دهد از تعداد 54966 مهاجرت داخلی استانی، محل اقامت قبلی 26967 نفر مهاجرت داخل شهرستانی و تعداد 27964 نفر مهاجرت بین شهرستانی داشته‌اند.
وضعیت مهاجرت داخل استانی استان گلستان طی 5 ساله گذشته برحسب محل اقامت قبلی

• بررسی مهاجرت از استان گلستان به سایر استان‌ها نشان می‌دهد در 5 سال گذشته تعداد 51848 نفر از استان گلستان به سایر استان‌های کشور مهاجرت داشته‌اند که از این تعداد، بیش‌ترین مهاجرت مربوط به استان تهران با 20258 (1/39 درصد) و بعد از آن استا‌ن‌های مازندران با 6439 نفر (4/12 درصد)، سمنان با 6170 نفر (9/11 درصد) و خراسان رضوی با 5103 نفر (8/9 درصد) بوده است.
• تعداد 33699 نفر از سایر استان‌های کشور به استان گلستان وارد شده‌اند که از این تعداد استان تهران با 7324 نفر (7/21 درصد) و پس از آن استان‌های سیستان و بلوچستان با 5672 نفر (8/16 درصد)، خراسان رضوی با 4390 نفر (0/13 درصد)، مازندران با 3953 نفر (7/11 درصد)، سمنان با 2952 نفر (8/8 درصد) و خراسان شمالی با 1873 نفر (6/5 درصد) بیش‌ترین مهاجرت را به استان گلستان داشته‌اند.
• طی 5 سال گذشته تعداد 414 مهاجرت از خارج از کشور به استان گلستان اعلام شده است که از این تعداد 116نفر (28 درصد) از کشور افغانستان بوده است.

نکاتی که در آمار ارائه شده باید به آن توجه داشت عبارت است از :
 کلیه آمارها، براساس آخرین جابجایی بین دو سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال‌های 1390 تا 1395 می‌باشد.
 منظور از مهاجرت، هر نوع جابجایی و تغییر محل اقامت فرد بین دو سرشماری به هریک از دلایل، جستجوی کار، جستجوی کار بهتر، انتقال شغلی، تحصیل، پایان تحصیل، انجام یا پایان خدمت وظیفه، دستیابی به مسکن مناسب‌تر، پیروی از خانوار و درآخر سایر موارد مثل شرایط بد آب و هوایی، زندانی شدن و … می‌باشد.

گزارش مسلم افتخاری