البرز گلستان/در مواقعی که تحریم نیز کمرنگ بوده، این نهاد مطابق با موضوعات و نیازهای جامعه، نقش خودش را به خوبی ایفا کرده و بواسطة پژوهشهای کاربردی و منطبق بر رفع نیازهای جامعه، اقدامات بزرگ و ماندگاری را به سرانجام رسانده است.

در حاشیه برگزاری مراسم هفتمین سالروز راه اندازی جهاددانشگاهی در استان گلستان، مهندس رضا ثقفی، رياست جهاد دانشگاهی استان گلستان در گفتگو با خبرنگار ایسنا – منطقه گلستان در مورد سابقه این نهاد در کشور و همچنین در استان گلستان گفت: جهاددانشگاهی در کشور در سال 1359 تأسیس گردید و یکی از محورهای بنیادین و اساسی انقلاب فرهنگی در طی سالهای ابتدایی انقلاب بود. در زمان جنگ تحمیلی و در مقاطع مختلف پس از آن نیز به خصوص در دوران سازندگی و نیز در زمانهای متوالی تشدید تحریمها که در هر مقطع به بهانه ای (یکبار حقوق بشر، یکبار انرژی هسته ای، یکبار اتهام حمایت از تروریست و …) ادامه داشته، نقش اساسی و تأثیرگذار خودش را نشان داده است.

وی ادامه داد: البته در مواقعی که تحریم نیز کمرنگ بوده، این نهاد مطابق با موضوعات و نیازهای جامعه، نقش خودش را به خوبی ایفا کرده و بواسطة پژوهشهای کاربردی و منطبق بر رفع نیازهای جامعه، اقدامات بزرگ و ماندگاری را به سرانجام رسانده است. علاوه بر حوزة پژوهش، در حوزه های فرهنگی و آموزشی(ایجاد مهارت) نیز عملکرد مطلوبی را در بسیاری از واحدهای استانی داشته است. این نهاد در 30 استان کشور، واحد اجرایی دارد که در تهران و اصفهان دارای تعدد بیشتری از سایر استانها می باشد. همچنین پژوهشگاهها و پژوهشکده های تخصصی و سازمانهای مطرح فرهنگی نیز از جمله زیر مجموعه های این نهاد می باشند.

جهاد دانشگاهی در استان گلستان

ثقفی تصریح کرد: استان گلستان در بهمن ماه سال 88، بیست و نهمین استانی بود که جهاددانشگاهی در آن راه اندازی شد. به عبارتی این اتفاق حدود 30 سال پس از ایجاد جهاددانشگاهی در بسیاری از نقاط کشور، محقق شد. انتظار بر این بود که با حمایت استان و تلاش همکاران، این فاصلة 30 ساله به نحو مطلوبی جبران شود و این نهاد بتواند پس از تثبیت و ایجاد زیرساختهای لازم، اقدامات موثری را در استان داشته باشد.

رییس جهاد دانشگاهی استان گلستان در پاسخ به این سوال که آیا انتظاراتی که پیش بینی می شد، محقق شده؟ تاکید کرد: خیر، بنده جهاد و توانمندیهایش را و اینکه چگونه می تواند مسائل و کارهای بر زمین مانده را به سرانجام برساند می شناسم. بنده پیش از حضور مجدد در استان که از تیرماه 94 به وقوع پیوست، در یکی از مجموعه های موفق پژوهشی این نهاد به مدت 16 سال مشغول به فعالیت بودم و در کنار بزرگانی که افکار، نیات و برنامه های بزرگی داشته اند و نیز کارنامة موفق اجرايی نيز داشته اند همکار بودم. انتظار و توقع از این نهاد در استان بسیار فراتر از آن چیزی است که وجود دارد.

وی در مورد وضعیت فعلی این نهاد در استان اظهار داشت: هم اکنون بدون کوچکترین بار مالی، حدود 30 نفر (عمدتاً) جوان به صورت تمام وقت در این نهاد در استان فعالیت می کنند. آیا می دانید که چند ده میلیون تومان می بایست هزینه شود تا به ازای آن، یک نفر مشغول به کار شود؟ اين 30 نفر بدون هيچگونه بار مالی برای سيستم دولتی و خارج از برنامه های بلند مدت ملی و استانی جذب شده، مشغول فعاليتند. بواسطة مراکز آموزش علمی کاربردی و آموزشهای تخصصی کوتاه مدت گرگان و گنبد، حدود 80 نفر به عنوان مدرس با این نهاد همکاری می کنند و مستقیماً هزینة آنها تأمین می گردد.

جایگاه حقوقی جهاد دانشگاهی

ثقفی ادامه داد: جهاددانشگاهی یک نهاد عمومی غیر دولتی است اما خصوصی نیست. در استانهای دیگر بواسطة سابقة این نهاد، همة مدیران و مسئولان نسبت به این موضوع اشراف دارند، ليکن متأسفانه گاهی ما در این استان به افرادی بر می خوریم که بدلیل عدم آگاهی و شناخت، این نهاد را “خصوصی” بیان کرده، تصمیمات و اقدامات تعاملی موردی را در این قالب تفسیر می نمایند. این ذهنیت نادرست باعث شده برخی از همکاریهای استانی به خوبی شکل نگیرد.

فعالیتهای اخیر حوزه های چندگانه جهاد دانشگاهی در استان

مهندس ثقفی در مورد اقداماتی که در زمان حضور مجدد خود در استان انجام شده است توضیح داد: در طی 20 ماه اخير، به خواست خدا و زحمات بی وقفة همکاران، با گسترش و تثبیت مرکز آموزش تخصصی کوتاه مدت گرگان، زیرساخت مناسب از حیث امکانات و نیروی انسانی جهت اجرای دوره های مهارتی فراهم آمده است. به منظور پوشش فعالیتهای این نهاد در شرق استان، مرکز آموزش تخصصی گنبد کاووس نیز مجوز فعالیت و موافقت اصولی و قطعی را دریافت نموده و با استقرار مناسب در این شهرستان فعالیتهای قابل توجهی را در این منطقه اجرا نموده است. دوره های آموزشی که هم اکنون در گرگان و گنبد و شهرهای اطراف برگزار گردیده، شامل دوره های کمک پرستاری(یکساله)، دستیارکنار دندانپزشک، تکنسین داروخانه، زبان انگلیسی برای کودکان و آموزش تخصصیIELTS، دوره های کارآفرینی و کارگاههای مرتبط، آموزش کمکهای اولیه و فوریتهای پزشکی، و … می باشد.

وی تاکید کرد: همچنین معاونت آموزشی این واحد، بر اساس يک طرح ملی، در طی سال جاری حدود 2500 نفر از اقشار مختلف استان را در شهرهای مختلف و به طور رايگان، آموزشی با موضوع ماليات بر ارزش افزوده داده است، که انتظار می رود تا پايان سال به حدود 2800 برسد.

همچنین بر اساس مأموريتهای محوله از مرکز نيز، برگزاری چندين آزمون آنلاين و سراسری ادارات و بانکها، توسط سايت اينترنتی اين واحد استانی به نحو مطلوبی برگزار شده که مطابق برنامه ريزیِ معاونت مربوطه، اين آزمونها رو به گسترش و افزايش می باشند.

در سيستم متمرکز معاونت آموزشی، 700 دوره در هفت مجموعة مجزا تدوین و تصویب شده که امکان برگزاری آنها مطابق با نیاز استان و بر اساس سرفصلهای مصوب وجود دارد. شایان ذکر است که این نهاد دارای مجوز برخی از دوره های آموزشی بدو خدمت و حین خدمت کارکنان دولت نيز بوده و مانند گذشته و مطابق با مجوزهای کشوری، امکان برگزاری دوره های مذکور را با هماهنگی سازمانها و ادارات دولتی داراست.

در طی ماههای اخير، همکاری خوبی با هلال احمر، شهرداری گرگان، کميتة امداد امام خمينی در مرکز و شهرهای استان، شرکت شهرکهای صنعتی استان، اداره کل حمل و نقل و پايانه ها، اداره کل امور مالياتی، اداره کل پست و … صورت گرفته است.

در حوزة فرهنگی، به عنوان بازوی استانی، مرکز افکار سنجی «ایسپا»، مباحث مرتبط با پرسشگری و افکارسنجی استان را اجرا و به مرکز ارسال می نماید. همچنین با راه اندازی خبرگزاری «ایسنا» منطقه گلستان در بهمن ماه سال گذشته، زیرساخت لازم در جهت انتشار و مخابره خبرهای استان گلستان به سراسر کشور فراهم شده است. مبنای عملکردی همکاران در این بخش، پرهیز از بخشی نگری و رعایت بی طرفی و نگارش و انتشار اخبار صحیح و سالم بوده است. در حوزة فرهنگی مترصد اقدامات بزرگ و فراگير هستيم.

رییس جهاد دانشگاهی تشریح کرد: در حوزة پژوهش، فعاليتهای مهمی صورت گرفته که تمامی این اقدامات از محل منابع این نهاد تأمین شده است. مطابق مأموریتی که در معاونت پژوهش و فناوری به این واحد استانی واگذار گردید، کشت و فرآوری سه گونة گیاه دارویی در برنامه قرار گرفت. منطبق با آن، نیروهای بومی از جوانان تحصیلکرده و با انگیزة استان جذب شدند. قطعه زمین کشاورزی به منظور ایجاد مزرعه و گلخانة تحقیقاتی تأمین شده و پس از تجهیز گلخانه، بذر یکی از گیاهان سازگار با اقلیم استان، از اروپا وارد شد. حدود 30 هزار نشاء از بذر این گیاه هم اکنون تولید شده و مترصد آماده سازی زمین مناسب برای کشت آن هستیم، چنانچه زمین مذکور به موقع مهیا شود، استان گلستان با کشت این تعداد نشاء سرآمد گیاه مذکور در کشور خواهد شد. همچنین مطابق با تفاهم نامه ای در آذرماه 95 که با سازمان جهاددانشگاهی دانشگاه تهران منعقد گردید، مقرر شد دانش فنی تولید نهال گردوی پیوندی به یکی از تولیدکنندگان و نهالکاران مطرح استان منتقل گردد. به همین منظور رایزنیهای اولیه با تولیدکنندگان مطرح استان صورت گرفته و انتظار می رود تا پایان سال، قرارداد مذکور در جهت تقویت تولید و ایجاد ارزش افزوده در محصول مذکور صورت پذیرد. همچنین در قالب این تفاهم نامه مقرر شده است که دانش فنی تولید نهال پکان (گردوی گرمسیری) پیوندی نیز به استان منتقل شود. این گونه، هم اکنون به صورت بذری و به طور پراکنده در استان وجود دارد، لیکن باردهی 6 الی 7 سالة آن باعث شده تا رغبت کمی از سوی باغداران جهت کاشت وجود داشته باشد. “نوع پیوندی” که دانش آن توسط جهاددانشگاهی به دست آمده در طی دو سال به باردهی می رسد، علاوه بر آن در نوع پیوندی، میزان برداشتِ محصول از لحاظ وزنی و مرغوبیت، انتخابی بوده لذا از نظر اقتصادی کاملاً توجیه پذیر می باشد. امید است که با انتقال دانش فنی تولید نوع پیوندی آن به نهالکاران مطرح استان، علاوه بر ایجاد ارزش افزوده در این بخش، موجبات کشت جایگزین و ارزش افزوده را برای کشاورزان و باغداران استان در آینده فراهم آورد.

رییس جهاد دانشگاهی گلستان در ادامه توضیح داد: در موضوع جذب کربن و يا اصطلاحاً “ترسیب کربن” جهت کاهش گازهای گلخانه ای نیز تفاهم نامه ای با یک شرکت تعاونی بزرگ در یکی از مناطق کویری و بیابانی کشور، که دارای باغها و مزارعی به مساحت 355 هکتار می باشد منعقد شده و همکاری و مشاوره با این تعاونی، عملیاتی شده است. انتظار می رود همین فعالیت در بخشهای بیابانی شمال استان و نیز سایر استانها نیز توسط جهاددانشگاهی استان گلستان اجرایی گردد.

موضوع فرهنگ سازی در مشارکت مردمی، مبحث ديگری است که علاوه بر ترسيب کربن، در آمادگی مردم در مواجهه با بلايای طبيعی، مدنظر حوزة پژوهشی اين واحد استانی می باشد. با ارائة طرح ارزشمندی به وزارت کشور و با همکاری يکی از پژوهشگاههای صاحب نام جهاد دانشگاهی، انتظار می رود استان گلستان به عنوان يکی از استانهای نمونه در اين طرح انتخاب گردد.

وی گفت: در بخش دیگری از حوزة پژوهش، مطابق با تلاش و نتایج ارزشمند همکاران این نهاد در یکی از واحدها، قفس پرورش ماهی با توانمندی این عزیزان ساخته و ارائه شده است. نمونه های اجرایی آن هم اکنون در سواحل استانهای جنوبی و نیز دریاچة پشت سدها مورد استفاده قرار گرفته است. به همین منظور این نهاد آمادگی دارد تا در صورت نیاز بخش دولتی و یا بخش خصوصی، در جهت پرورش ماهی در قفس به ویژه در بخش ساحلی استان، قفس مورد نیاز را که از لحاظ کیفیت، قابل رقابت با نوع وارداتی و از لحاظ قیمت تمام شده مناسبتر از آن و از لحاظ خدمات پس از فروش، مجموعة سازنده، کاملاً در دسترس می باشند، ارائه و عرضه نماید.

جهاددانشگاهی استان گلستان هم اکنون با نصب و راه اندازی یک دستگاه عصاره و عرق گیری گیاهان دارویی در مقیاس پایلوت، امکان تست صنعتی و بازارسنجی عصاره، اسانس و عرقیجات گیاهان دارویی در استان را فراهم آورده است. انتظار می رود به این وسیله نتایج تحقیقات پژوهشگران استان و محصولات تولیدی گیاهان دارویی توسط کشاورزان از این طریق قابل فرآوری و تست بازار باشد.

مطابق با تفاهم نامة ديگری که با يکی از واحدهای استانی جهاد دانشگاهی منعقد شده، امکان بهره مندی از پکيج پنلهای خورشيدی به منظور توليد برق در استان فراهم شده است. اين پنلها بنا به سفارش، مطابق با ميزان مصرف برق، قابل ساخت و نصب می باشند. برخی از اين پنلها قابليت حمل داشته، به صورت پرتابل می باشند. پنلهای ساخت جهاد دانشگاهی که تاکنون در 10 استان کشور مورد بهره برداری قرار گرفته اند، عمدتاً در قرارداد با حوزة عشايری و با توجه به یارانه ای که بخش دولتی به عشاير اختصاص می دهد، مورد استفاده قرار گرفته اند. جهاد دانشگاهی استان گلستان، بر اساس تفاهم نامة مذکور امکان انتقال و ارائة آنان را به استان فراهم آورده است. بخشهای شمالی استان، دامدارها در دوردست، خانه باغهايی که از خطوط انتقال برق فاصله دارند، زنبوردارها و … در استان می توانند از امکانات مذکور که خدمات پس از فروش قابل توجهی دارد بهره مند گردند.

رضا ثقفی در مورد حوزة زیربنایی جهاد دانشگاهی در استان تبیین کرد: این نهاد هم اکنون، با صرف سرمایه ای بالغ بر 17 میلیارد ریال ساختمانی آموزشی – پژوهشی را در سایت مسکن مهر زیتون در مرحلة  پس از اسکلت و دیوار چینی در دست ساخت دارد که در صورت تأمین 40 میلیارد ریال دیگر، به بهره برداری خواهد رسید. سرمایة صرف شده تاکنون از محل منابع درآمدی واحد و نیز کمکهای زیربنایی دفتر مرکزی جهاددانشگاهی از تهران صورت گرفته است.

ثقفی در پاسخ به سوال ما که: با این تفاصیل، آيا همچنان انتظارات شما و همکارانتان در این 20 ماه برآورده نشده؟ تصریح کرد: خیر، همانگونه که پیشتر اشاره کردم، توان این مجموعه و همکاران، بسیار فراتر از اقداماتی است که تاکنون صورت گرفته، هنر این نهاد در کشور این بوده که کارهای بر زمین مانده را، آنچه را که ديگران، در اجرایی شدنش با تردید روبرو بوده اند، به نحو مطلوب به سرمنزل مقصود رسانده است. این محقَق نشده، مگر به خواست خدا و تلاش همکاران جهادی و ارادة مسئولین مرتبط. ما در اين استان آمادگی داریم تا مسئولیتی در خور نام و مأموریتی مشخص و بزرگ را بعهده بگیریم تا شعار ما می­توانیم را توسط همین جوانان استان در عمل نشان دهیم. ما انتظار “یک اراده” را در این خصوص، از سوی استان داریم، بدیهی است، در صورت عدم تحقق امر، این نهاد به فعالیت خود با تمام توان ادامه خواهد داد، لیکن مانند امروز که بنده در خدمتتان هستم، انتظارات ما از خودمان و استان از ما فراتر از اقداماتمان خواهد بود.

رییس جهاد دانشگاهی استان گلستان در پایان با اشاره به اینکه ما خود را فرزند انقلاب و ارزشهای عالی آن می دانیم، تاکید کرد: اعضای این نهاد در کنار دیگر هم وطنان خود در روز 22 بهمن ماه با افتخار در راهپیمایی و جشن پیروزی انقلاب اسلامی ایران شرکت خواهند کرد.