یادداشت :راههای پیشگیری از آسیب های اجتماعی/ گلستان سمیع طیبی کارشناس ارشد روانشناسی بالینی
کدخبر:۶۱۵۴۳
البرزگلستان/
راههای پیشگیری از آسیب های اجتماعی
مطالعه آسیب های اجتماعی اعم از نابهنجاریها وانحرافات اجتماعی یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث جامعه شناسی است. اگر چه مساله نابهنجاری امری نسبی است و از جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت است.
مطالعه آسیب های اجتماعی اعم ازنابهنجاریها وانحرافات اجتماعی یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث جامعه شناسی است. اگر چه مساله نابهنجاری امری نسبی است و از جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت است. اما آنچه که در این مبحث مطرح می باشد این است که چه عواملی آسیب های اجتماعی را کاهش یا افزایش می دهد.
آسیب های اجتماعی به مفهوم رفتاری است که به طریقی با انتظارهای مشترک اعضای یک جامعه سازگاری ندارد وبیشتر افراد آن را ناپسند ونادرست می دانند در واقع هر جامعه از اعضای خود انتظار دارد از ارزشها وهنجارها تبعیت کنند اما همواره عده ای پیدا می شوند که پاره ای از این ارزشها وهنجارها را رعایت نمی کنند ،جامعه افرادی که هماهنگ و همساز با ارزشها وهنجارها باشند سازگار یا همنوا واشخاصی را که بر خلاف آنها رفتار می کنند نا سا زگار یا نا همنوا می خواند از میان افراد نابهنجار کسی که رفتار نابهنجارش زودگذر نباشد ودیر گاهی دوام آورد،کجرو یا منحرف نامیده می شود ورفتار او را انحراف اجتماعی یا آسیب اجتماعی می خوانند. جامعه شناسی و جرم شناسی متوجه آن دسته از نقض هنجارهاست که توسط عده ی زیادی از مردم گناه تلقی می گردد از این رو انحراف یا آسیب اجتماعی به رفتا رهایی اتلاق می گردد که هنجارهای اجتماعی را نقض کرده و در نتیجه از نظر تعداد بسیاری از مردم قابل نکوهش است.
گسترش روز افزون آسیب های اجتماعی (ترک تحصیل ،فرار از مدرسه ،اعتیاد،سرقت،تشکیل گروههای معارض و وندالیسم و…)به ویژه در سال های اخیر در بین دانش آموزان وهمچنین شیوع مفسده های آشکار وپنهان ،افزایش قابل توجه بزهکاری ها وکج روی های اجتماعی و آلودگی به مواد مخدر،به ویژه در میان جوانان و نوجوانان جامعه مستلزم تعمق و چاره اندیشی اساسی است.
دهه ۸۰نقطه انفجار آسیب های اجتماعی بود و ما نمی توانیم از کاهش یا برطرف کردن این آسیب ها صحبت کنیم ،زیرا چنین کاری ممکن نیست و تنها راه چاره کنترل این آسیب هاست تمام آسیب های اجتماعی میل به گسترش دارند که اگر در شکل ساختاری به صورت جدی قصد پیشگیری داشته باشیم ،شاید تا حدودی موفق شویم. بنابراین انجام هرگونه برنامه ریزی و فعالیت در راستای کاهش آسیب های اجتماعی در بین نوجوانان جامعه از چند جهت ضروری است چرا که از یک طرف با کاهش آسیب های اجتماعی ،ضریب امنیت اجتماعی بالا رفته،از طرف دیگر سرمایه ای که به دلیل افت تحصیلی و فرار از مدرسه هزینه می شود،کاهش می یابد،هزینه هایی که صرف ایجاد ا منیت در جامعه می گردد در امر آموزش وتعالی فرهنگی جامعه صرف می شود ،پس می طلبد تا در راستای شناخت عوامل کنترل کننده و کاهش دهنده آسیب های اجتماعی تلاش بیشتری کنیم.
به طور کلی دو نوع نگرش نسبت به آسیب های اجتماعی وجود دارد:یک نگرش که عمدتا متوجه چگونگی جرایم و نفس بزه های اجتماعی ،شیوع ،گستردگی،عمق،شدت وآثار ناصواب آن است .صاحبان چنین نگرشی ،بیشتر هم خود را در جهت وضع قوانین گوناگون ،ساخت زندان ،مبارزه با کجروی ها و بالطبع مبارزات مجرمان ،به خصوص از طریق زندان صرف می کنند.نگرش دیگر معطوف به خصیصه ها و توانایی های اجتماعی فرد بزهکار است که مرتکب جرم می شود. درواقع در این نوع نگرش محور توجه،انسان هایی اند که به رغم مشابهت فراوان با بسیاری از همسالان خود از نظر شرایط اقتصادی اجتماعی ،به علل خاصی (عدم آشنایی کافی با مهارتهای اجتماعی )دچار آسیب پذیری اجتماعی می گردند؛صاحبان چنین نگرشی دوست دارند تمام اندیشه وتلاش خود را متوجه شناخت عوامل پدید آیی رفتارهای آسیب زا نمایند وراه حل مسئله را در آموزش و ا رتقای سطح آگاهی مهارت ها و انطباق پذیری اجتماعی فرد می دانند.
بر اساس دو نوع نگرش فوق الذکر می توان دو راه حل برای مسئله کاهش آسیب های اجتماعی مطرح نمود : راه حل اول که اصطلاحا می توان آن را حل کوتاه مدت ،سطحی و سخت افزاری نامید،به مواردی چون ساخت زندان ،استخدام پلیس بیشتر،تشدید مجازات مجرمان و… به منظور مبارزه با مجرمان تاکید دارد در حالی که راه حل دوم در مقابل راه حل اول قرار دارد و اصطلاحا راه حل دراز مدت ،ریشه ای و نرم افزاری نامیده می شود به عواملی چون فرهنگ سازی ،اجتماعی کردن ،درونی نمودن ارزشها و هنجارهای جامعه از طریق آموزش مهارتهای اجتماعی تاکید دارد.
انتهای پیام
نوشته شده توسط البرزگلستان در دوشنبه, ۰۲ خرداد ۱۴۰۱ ساعت ۸:۲۶ ب.ظ
